Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie

Hanna Orzechowska. W relacji
22.09.2023 – 18.11.2023
Fundacja Arton
Kuratorki: Luiza Nader, Marika Kuźmicz
Współpraca: Adam Parol

Serdeczne podziękowania dla Agaty Siecińskiej
oraz
uczestniczek Laboratorium Muzeum Kobiet 2022/23
(Maja Cieślak, Helena Dondé, macieja el, Barbara Kupiec, Tola Mielnik, Amina Olszewska, Natalia Popławska, Zuzanna Sikorska, Maria Sobczak, Łukaszka Staszkiewicz, Natalia Zawadzka).

Hanna Orzechowska (1923–2008) od drugiej połowy lat 40. po koniec lat 70. XX wieku tworzyła unikalne rysunki, malarstwo, tkaniny, kolaże i intermedialne instalacje. Studiowała w łódzkiej Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (dyplomy na Wydziale Architektury Wnętrz w 1951 roku i w 1953 roku na Wydziale Włókienniczym), a także w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych (Wydział Malarstwa, 1953–1955). Była znakomitą projektantką i dydaktyczką – w latach 1955–1958 pracowała w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie, a od 1957 do 1976 roku uczyła na Wydziale Tkaniny łódzkiej PWSSP. W 1979 roku jej warszawska pracownia została okradziona i podpalona – większość prac uległa zniszczeniu, a te, które przetrwały, noszą na sobie ślady po ogniu.
Przygotowana przez nas wystawa jest pierwszą indywidualną ekspozycją prac artystki od 1970 roku. Koncentruje się ona na problematyce relacji – rozumianych jako związek, współzależność, oddziaływanie na siebie, interakcja z otoczeniem, ze światem. Interesują nas również relacje w innych znaczeniach: sprawozdania z wydarzeń, doświadczeń, a nawet trasy, linii łączności, drogi. Relacje wypełnione miłością, przyjaźnią, znajomościami, uważnością, troską; relacje jako stawanie się wobec innego człowieka w sytuacji otwarcia, wsparcia; twórczość Orzechowskiej jako intensywna relacja z historią sztuki, a także z najbliższym kręgiem jej przyjaciółek i przyjaciół – łódzkimi artystkami i artystami w drugiej połowie lat 40. (m.in. Judytą Sobel, Haliną Olszewską, Władysławem Strzemińskim) – wszystko to składa się na jeden z kluczowych obszarów praktyki artystycznej twórczyni. Istotne znaczenie mają w tym kontekście również podróż, wyprawa, lot – w kierunkach przyprawiających o zawrót głowy. Wystawa ukazuje rysunki i kolaże podejmujące tematykę więzi z osobami bliskimi i dalekimi, z podmiotami słabymi i silnymi, związków z historią sztuki uosabianą przez Teorię widzenia Strzemińskiego; ruchu, przemieszczania się w czasie i przestrzeni. Wskazujemy momenty, w których Orzechowska dokonuje transgresji widzenia, rozumienia, doświadczania siebie, innych i świata, znajdując m.in. w materii kolaży własny artystyczny idiom ekspresji przeszłości, teraźniejszości i przyszłości.

Dofinansowano ze środków M. St. Warszawa